Reisrecht
Het voorstel van de Europese Commissie inzake een ‘digitaal groen certificaat’ of een digitaal vaccinatiepaspoort
Overeenkomstig artikel 5, §1, 6° van de Reiswet is de organisator verplicht de reiziger te informeren over de vereisten in het land van bestemming inzake paspoort- en visumverplichtingen, en over de geldende formaliteiten op gezondheidsgebied.Op 17 maart 2021 heeft de Europese Commissie een voorstel van Verordening ingediend om een digitaal groen certificaat voor te stellen. Commissie-vicevoorzitter Margaritis SCHINAS hoopt dat, als het wordt goedgekeurd door het Europees Parlement en de lidstaten, het certificaat vanaf 1 juni 2021 kan worden toegepast.
Doel van het digitaal groen certificaat
Het digitaal groen certificaat is geen voorwaarde om te kunnen reizen binnen de Europese Unie, maar beoogt het reizen binnen de EU tijdens de COVID-19 pandemie te vergemakkelijken. Het gebruik van het certificaat biedt de lidstaten de kans om de huidige beperkingen te versoepelen, dan wel op te heffen.
Het certificaat dient als bewijs dat een individu is gevaccineerd, getest of hersteld, zodat vrijstelling kan worden verleend van beperkingen van het vrije verkeer die in een EU-lidstaat gelden om redenen van volksgezondheid, zoals test- of quarantainevoorschriften.
Wanneer een lidstaat de houder van een digitaal groen certificaat toch verplicht om een quarantaine of test op te leggen, moet zij deze maatregel aan de Commissie en alle andere EU-lidstaten melden en motiveren.
Het voorstel regelt niet of de houder van een certificaat zich alsnog zal moeten houden aan de in een lidstaat geldende coronamaatregelen, zoals het dragen van een mondmasker en het bewaren van afstand.
Het certificaat geldt in alle EU-lidstaten en zal gratis afgeleverd worden. Ook de EER-landen Ijsland, Liechtenstein en Noorwegen krijgen de mogelijkheid om het digitale groene certificaat toe te passen.
Drie soorten certificaten
Teneinde het recht op vrij verkeer in de Europese Unie te waarborgen en discriminatie van niet-gevaccineerde personen te vermijden, stelt de Europese Commissie voor om niet alleen een vaccinatiecertificaat te gebruiken, maar ook COVID-19-testcertificaten en certificaten voor personen die van COVID-19 zijn hersteld. Op die manier moeten zoveel mogelijk personen bij het reizen gebruik kunnen maken van het digitaal groen certificaat. De Commissie stelt de volgende drie soorten certificaten voor:
• Een vaccinatiecertificaat: met informatie over het vaccinatiemiddel en producent, het aantal doses, en de datum van vaccinatie. Ook vaccinaties vóór de invoering van het certificaat komen in aanmerking. Het certificaat zal kunnen afgeleverd worden voor vaccins waarvoor in de EU een geldige vergunning is verleend voor het in de handel brengen ervan. De lidstaten hebben de mogelijkheid om vaccinatiecertificaten voor andere vaccins te aanvaarden.
• Een testcertificaat: met informatie welk type test werd afgenomen, datum en tijdstip van de test, het testcentrum en het testresultaat. Er komt geen certificaat voor zelftests omdat deze niet worden uitgevoerd onder gecontroleerde omstandigheden en voorlopig als minder betrouwbaar beschouwd worden.
• Een herstelcertificaat: met datum van het positieve testresultaat, datum van afgifte en geldigheidsdatum. Het voorstel voorziet in een maximale geldigheidsduur van 180 dagen na datum van het eerste positieve testresultaat.
Oog voor privacy
Naast de certificaat-specifieke informatie, wordt ook de naam en geboortedatum van de persoon vermeld, de lidstaat van afgifte en een unieke identificatiecode van het certificaat. De autoriteiten in het land van bestemming en/of de operatoren van passagiersvervoer zullen de certificaten enkel mogen controleren en mogen deze informatie niet bijhouden of registreren.
Tijdelijke maatregel
Het gebruik van het digitale groene certificaat zal worden opgeschort van zodra de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) het einde van de internationale COVID-19 gezondheidscrisis heeft afgekondigd. Evenzo kan, als de WHO een nieuwe internationale gezondheidscrisis afkondigt naar aanleiding van COVID-19, een variant daarvan of een soortgelijke besmettelijke ziekte, het systeem opnieuw activeren.
De voorgestelde Verordening voorziet een vergemakkelijking van het veilig en vrij verkeer in de Europese Unie zolang de Covid-19 pandemie heerst. Om zoveel mogelijk personen gebruik te laten maken van het digitaal groen certificaat, wordt zowel een vaccinatiecertificaat, als een test- en herstelcertificaat ingevoerd. De certificaten zullen slechts een minimum aan informatie bevatten dat nodig is om de vaccinatie, test- of herstelstatus van de houder te staven en te verifiëren. Deze certificaten garanderen niet dat de op de plaats van bestemming geldende coronamaatregelen niet nageleefd zullen moeten worden.
De organisator zal de reiziger in het kader van zijn informatieplicht aldus nu reeds moeten informeren over het bestaan van het digitaal groen certificaat dat naar alle waarschijnlijkheid en onder voorbehoud van eventuele wijzigingen in de EU en desgevallend EER-landen zal worden toegepast vanaf 1 juni 2021.
Indien u hieromtrent bijkomende vragen heeft, kan u steeds terecht bij Nelissen Grade Advocatenassociatie.
De organisator zal de reiziger in het kader van zijn informatieplicht aldus nu reeds moeten informeren over het bestaan van het digitaal groen certificaat dat naar alle waarschijnlijkheid en onder voorbehoud van eventuele wijzigingen in de EU en desgevallend EER-landen zal worden toegepast vanaf 1 juni 2021.